Protocollen
hier vind je alle protocollen
Om het verzamelen van natuurdata te verbeteren en te standaardiseren werkt de NDFF met protocollen, oftewel gestandaardiseerde telmethoden. Hiermee worden waarnemingen steeds op dezelfde manier verzameld. Het grote voordeel van gestandaardiseerd tellen is dat de gegevens goed met elkaar vergeleken kunnen worden. Ook kun je een vergelijking maken tussen verschillende jaren en is duidelijk wat er op basis van de waarnemingen kan worden gezegd.
Bekijk een overzicht van de waarnemingen per protocol van de afgelopen vijf jaar.
Nulwaarnemingen
Waarnemingen waarbij een bepaalde soort niet is gezien of gehoord worden ‘nulwaarnemingen’ genoemd. Deze waarnemingen zijn net zo waardevol als gewone waarnemingen. Nulwaarnemingen worden niet als harde nul opgeslagen, maar zijn af te leiden uit datasets. Alleen uit datasets met sterke protocollen en goede metadata zijn bruikbare nulwaarnemingen af te leiden. Deze gegevens zijn beperkt toegankelijk.
Commissie Kwaliteitsborging
De commissie kwaliteitsborging van de NDFF registreert de protocollen en ziet toe dat de omschrijving compleet is. Ze worden daarbij getoetst op de volgende criteria:
- Is er een duidelijke beschrijving van de te volgen werkwijze?
- Is de wijze van dataverwerking vooraf aan de opslag in de NDFF duidelijk beschreven?
- Welke criteria gelden er voor het gebruik van dit protocol voor waarnemers?
- Wat is de waarnemersinspanning (gedurende hoeveel tijd wordt er geregistreerd)?
- Levert de werkwijze gegevens over aan- en afwezigheid van soorten of ook over aantallen?
Overzicht van protocollen
-
7.000 – Ongewervelden: libellen en waterjuffers
-
12.000 – Vaatplanten
- 12.001 Totaalproject FLORON
- 12.002 Bedreigde Soorten Project FLORON
- 12.003 Rode Lijst Project FLORON
- 12.004 Atlasgegevens (Atlas van de Nederlandse Flora) – 1980 – 1989
- 12.005 Florabase overige losse waarnemingen voor 1993
- 12.006 Florabase overige losse waarnemingen na 1993
- 12.007 Vegetatieopname
- 12.008 Vlakdekkende kartering flora provincie Noord-Brabant
- 12.009 Florakartering Natuurmonumenten
- 12.010 Monitoring Zeegras MWTL Rijkswaterstaat
- 12.011 Kranswieren inventariseren en verzamelen
- 12.013 Botanisch Onderzoek Noorden des lands
- 12.014 Kartering inheemse houtige gewassen
- 12.016 Florameetnet Provincie Limburg
- 12.017 Plantenmeetnet Provincie Noord-Brabant
- 12.201 Meetnet Oevers Zoete Rijkswateren FLORON
- 12.202 Landelijk Meetnet Flora-, Milieu- en Natuurkwaliteit (NEM)
- 12.204 Nieuwe Strepen-FLORON (NEM)
- 12.205 Uniforme werkwijze monitoring natuurnetwerk (SNL)
- 12.206 Vlakdekkende flora- en faunakartering Provincie Utrecht
- 12.207 Florakartering Provincie Overijssel
- 12.208 Meetnet muurplanten
- 12.209 FLORON meetnet bermen
- 12.211 Landelijk Meetnet Flora-aandachtssoorten LMF-a
-
13.000 – Vissen
-
14.000 – Vogels
- 14.000 Monitoring dode en stervende vogels en zoogdieren
- 14.001 Atlas Broedvogels 1998 – 2000
- 14.002 Meetnet Urbane Soorten
- 14.003 Nestkaarten (NEM)
- 14.004 Atlas van de Nederlandse Broedvogels
- 14.005 Vlakdekkende kartering broedvogels provincie Noord-Brabant
- 14.007 Avifauna atlas Limburg
- 14.008 Kievitseieren rapen en registreren 2011
- 14.009 Broedvogelmonitoring provincie Limburg
- 14.010 Zomertelling Ganzen
- 14.011 Beheermonitoring weidevogels Utrecht
- 14.012 Monitoring van wespendieven
- 14.201 Monitoring van broedvogels
- 14.202 Meetnet Watervogels (NEM)
- 14.203 Landelijk Soortenonderzoek Broedvogels (NEM)
- 14.204 Punt Transect Telling (NEM)
- 14.205 Handleiding Sovon Broedvogelonderzoek 2011
- 14.206 Meetnet Slaapplaatsen van Vogels (NEM)
- 14.207 RWS Vliegtuigtelling vogels IJsselmeer, Markermeer en IJmeer
- 14.208 Meetnet Agrarische Soorten (MAS)
-
17.000 – Zoogdieren
- 17.001 Inventarisatie muizen met inloopvallen (NEM)
- 17.002 Braakbalonderzoek (NEM)
- 17.003 Zoogdierenatlas Limburg
- 17.004 Hamsterinventarisatie Provincie Limburg
- 17.005 Atlas van de Nederlandse Zoogdieren 1992
- 17.006 Atlas van de Nederlandse Vleermuizen 1997
- 17.007 Bestrijding muskus- en beverratten
- 17.008 Slachtoffermonitoring vleermuizen Wind op Land
- 17.201 Monitoren van vleermuizen in de winter (NEM)
- 17.202 Monitoren van vleermuizen op zolders (NEM)
- 17.203 Meetnet Hazelmuizen (NEM)
- 17.204 Dagactieve Zoogdieren-Broedvogel Monitoring Project (NEM)
- 17.205 Meetnet Transecttellingen territoriale vleermuizen (NEM)
- 17.206 Meetnet Punt-transecttellingen vleermuizen (NEM)
- 17.207 Verspreidingsonderzoek bever en otter (NEM)
- 17.208 Vleermuistransecttelling (NEM)
- 17.210 Uitvliegtellingen meervleermuizen (NEM)
- 17.504 Vleermuisprotocol 2013
- 17.505 Vleermuisprotocol 2017
- 17.506 Vleermuisprotocol 2021
- 17.507 Richtlijn Vleermuisonderzoek Soortmanagementplan (SMP)
- 17.508 Richtlijn vleermuisonderzoek Grote gebieden
-
100.000 – Overige protocollen
- 10.002 Environmental DNA – onderzoek
- 102.002 Jaarrond Tuintelling
- 102.003 Kaderrichtlijn Water 2014 (KRW)
- 102.004 iNaturalist
- 102.005 LiveAtlas
- 102.006 Obsidentify
- 104.000 Waarnemingen uit literatuur
- 104.001 RWS-Droog Inventarisatie van wettelijk beschermde soorten langs rijkswegen, kanalen en vaarten
- 104.002 RWS-Droog biotoopkartering
- 104.003 ProRail Soorten- en biotoopkartering
- 104.004 ProRail Habitatscan
- 104.005 Flora- en faunamonitoring Gemeente Eindhoven
- 104.006 RAVON gebiedsgerichte inventarisatie
- 105.000 Waarnemingen uit collecties
ANLb protocollen
Er is een aantal protocollen aangewezen voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). Ga naar de overzichtspagina van ANLb-protocollen.
Veelgestelde vragen over protocollen
-
Wat is een protocol?
Een protocol is een gestandaardiseerde telmethode. Het protocol geeft informatie over de wijze waarop waarnemingen zijn verzameld. Het is mogelijk dat er geen protocol is gebruikt (‘losse waarnemingen’), of een van de vele gestructureerde inventarisatieprotocollen.
Het protocol bepaalt de waarde van een waarneming. Een losse waarneming van een Zwarte specht geeft weinig informatie, alleen dat die soort op dat moment is gezien. Een territoriumstip vanuit een NEM-protocol is vastgesteld na meerdere bezoeken, op gunstige momenten en vertelt veel meer over wat er is gezien, en wat niet.
Bekijk de overzichtspagina Protocollen -
Is er een manier om op te zoeken welke gebieden het slechtst onderzocht zijn per soortgroep zodat je als vrijwilliger bewust daarheen kan om waarnemingen te doen?
Ja, dat kun je doen met de NDFF Verspreidingsatlas (projecten ‘Witte gebieden’ en ‘Is deze soort er nog?’). Ook soortenorganisaties sturen vrijwilligers vaak gericht op pad. Bij professioneel onderzoek worden veldmedewerkers vaak vooraf gewezen op mogelijk voorkomende soorten: ‘Als je daar toch bent: kijk even of je soort x ook kan vinden.’
-
Is het mogelijk om nulwaarnemingen in te voeren in de NDFF?
Het is mogelijk om de geregistreerde afwezigheid van soorten (‘niet gezien, wel gezocht’) in de NDFF op te slaan, mits voortkomend uit strenge (semi-)gestructureerde monitoring. Deze optie zal blijven bestaan en wordt verbeterd op gebied van gebruiksvriendelijkheid.
-
Kun je aangeven dat een waarneming niet meer bestaat?
Een waarneming is een registratie van een soort op plaats en tijd. Deze blijft geldig en dus bestaan. Voor het vastleggen van afwezigheid in de NDFF zie het antwoord op de vraag over nulwaarnemingen. Bij gestandaardiseerde monitoring kan een soort in een volgende meetronde verdwenen zijn (nulwaarneming).