Waarnemen en aanleveren
Hier vind je informatie over het verzamelen en invoeren van waarnemingen en het aanleveren van waarnemingen aan de NDFF
Lijst van toptaken
Het belang van waarnemen in de natuur
Voor veel natuurliefhebbers is het al de normaalste zaak van de wereld om waarnemingen door te geven. Voor anderen is dit misschien nog onbekend terrein. Zeker is in ieder geval dat iedere waarneming die vastgelegd wordt, bijdraagt aan de kennis over de Nederlandse natuur. Het verzamelen en doorgeven van waarnemingen van plant- en diersoorten is daarom van groot belang.

Wie kan waarnemingen doen?
Iedereen kan waarnemingen doen en aanleveren aan de NDFF. Of je nu een natuurliefhebber bent die af en toe iets doorgeeft, een vrijwilliger aangesloten bij een soortenorganisatie of een professional werkzaam voor bijvoorbeeld een ecologisch adviesbureau of de overheid. Meer informatie over de verschillende soortenorganisaties, hun activiteiten en contactinformatie vind je op deze pagina.
Manieren van invoeren
Er zijn verschillende manieren waarop deze waarnemingen in de NDFF gezet kunnen worden. We maken onderscheid tussen ‘losse waarnemingen’ en gestandaardiseerde tellingen.
Invoermethodes
- Telmee
Waarnemingen die via Telmee worden ingevoerd, gaan automatisch door naar de NDFF. - Waarneming.nl
Waarnemingen die worden geregistreerd via Waarneming.nl worden aan de NDFF toegevoegd als de waarnemer daarmee akkoord gaat. De waarnemingen worden wekelijks ververst. - Invoerportaal
Accounthouders van geautoriseerde organisaties kunnen gegevens invoeren via een eigen invoerportaal die aan de NDFF gekoppeld is. Lees meer op het Helpcentrum van de NDFF. - NDFF API
De NDFF heeft een API voor het ontvangen en uitlezen van uw data. Leer meer over de NDFF API.
Invoeren via apps
Het is ook mogelijk om waarnemingen in te voeren via apps op bijvoorbeeld een smartphone. Er bestaan verschillende online invoermodules om standaardtellingen voor specifieke soortgroepen in te voeren:
Apps voor Android en iOS
-
Waarneming.nl
Observation
Android App , opent een nieuw tabbladObservation
iOS App , opent een nieuw tabblad
Datasets aanleveren
Beschik je over een of meerdere datasets met waarnemingen die nog niet in de NDFF zitten? Wij helpen je graag deze data in de NDFF te zetten.
Databestanden in de NDFF
Om de NDFF goed te kunnen gebruiken is het waardevol om te weten welke datasets in de NDFF zitten. En hoe die zijn verzameld. Zo weet je of belangrijke data in de NDFF zitten, en met het inventarisatieprotocol kun je begrijpen wat je er wel en niet mee kunt. Dat geeft essentiële informatie over de waarde van stippen op de kaart. Lees hier meer over de datasets in de NDFF.
Inventarisaties
Veel waarnemers inventariseren volgens een protocol of een bepaald project. Deze waarnemingen worden aan de NDFF toegevoegd via de NEM-portalen:
- Beek- en poldervissen (RAVON) Opent in een nieuw venster
- Broedvogels (Sovon) Opent in een nieuw venster
- Libellen (Vlinderstichting) Opent in een nieuw venster
- Nestkaarten (Sovon) Opent in een nieuw venster
- Reptielen (RAVON) Opent in een nieuw venster
- Vlinders (Vlinderstichting) Opent in een nieuw venster
- Watervogels (Sovon) Opent in een nieuw venster
- Vleermuizen (Zoogdiervereniging) Opent in een nieuw venster
- Paddenstoelen (NMV) Opent in een nieuw venster
- Amfibieën Opent in een nieuw venster
- Planten – streeplijst Opent in een nieuw venster
- Monitoringproject Onderwater Oever Opent in een nieuw venster
- Nachtvlinders Opent in een nieuw venster
Investeren in kwaliteit
De NDFF werkt voortdurend aan het verbeteren van het validatieproces, om de kwaliteit van natuurdata nog hoger te maken. Daarom wordt de komende jaren veel geïnvesteerd in de automatische validatie en ondersteuning voor de validatieteams.
Wat kun je zelf doen?
Het kan soms even duren voordat je je waarneming terugziet in de NDFF. Je kunt zelf een aantal dingen doen om het proces sneller te laten verlopen:
- Controleer vóór het uploaden je data inhoudelijk. Zie ook de richtlijnen bij bulkinvoer.
- Controleer ook of de conversie (vertaling) naar de NDFF klopt.
- Reageer tijdig als een soortexpert contact met u opneemt met vragen over uw waarnemingen.
- Ziet je een waarneming die mogelijk niet klopt? Meld dit aan ons zodat we het proces kunnen verbeteren.
Veelgestelde vragen over waarnemen en aanleveren
-
Hoe kan ik waarnemingen doorgeven aan de NDFF?
De meest gebruikte apps voor losse waarnemingen zijn de NDFF Invoer app, ObsIdentify en Waarneming.nl. Voor inventarisaties in het kader van NEM bestaan specifieke apps. Informatie daarover vind je bij de betreffende soortenorganisatie. Voor professionele monitoring bestaan ook diverse apps; deze zijn deels aangesloten op de NDFF. Daarnaast komen er onder andere waarnemingen binnen via de verspreidingsatlas en heel specifieke bronnen, bijvoorbeeld via de app Ambrosia Alert.
-
Hoe weet ik zeker dat de waarnemingen in de NDFF kloppen?
Iedere waarneming die wordt ingevoerd in de NDFF wordt gecontroleerd. Dat gebeurt in het validatieproces: hoe waarschijnlijk is het dat deze soort, op deze plek en op dit moment is waargenomen? Voor het grootste deel gebeurt dit valideren van data automatisch. Bijzondere waarnemingen en waarnemingen die niet voldoen aan de criteria worden handmatig gecontroleerd door validatie-experts. Lees meer over het validatieproces van de NDFF.
-
Er bestaan apps die helpen bij het identificeren van soorten op basis van AI. Komen die waarnemingen ook in de NDFF terecht?
De meeste van deze apps, zoals PlantNet, Birdnet en Merlin Bird, zijn vanwege technische drempels of capaciteitsgebrek nog niet aangesloten op de NDFF. Een uitzondering zijn de opgeslagen gevalideerde waarnemingen van ObsIdentify en iNaturalist (dagvlinders).
-
Hoe lang duurt het voordat mijn waarneming is gevalideerd?
Waarnemingen die door de automatische validatie komen, zijn binnen twee dagen zichtbaar in de NDFF. Bij handmatig valideren kan er meer tijd overheen gaan. Hoe veel tijd is afhankelijk van de soortgroep en de periode. Beleidsrelevante soorten of professionele datastromen worden met voorrang door soortexperts gevalideerd, grotendeels binnen drie maanden.
Tijdens veldwerkperioden en als er veel waarnemingen binnen komen, duurt het langer. De validatieteams per soortgroep variëren sterk in bezetting en capaciteit, wat er voor kan zorgen dat het valideren even op zich kan laten wachten. -
Iedereen kan in principe onjuiste, maar wel waarschijnlijke data invoeren? Hoe gaat de NDFF daar mee om?
Binnen de waarnemerscommunity vindt een zekere mate van controle plaats: bijzondere waarnemingen trekken aandacht. Hoe belangrijker de waarneming, hoe meer controle plaatsvindt. Als iemand een oranjetipje (vlinder) invoert op een plaats waar een populatie zit, is het niet zo erg als de waarneming niet klopt want het heeft geen invloed op het verspreidingsbeeld. Bij het invoeren van een waarneming van bijvoorbeeld een wolf is er minimaal een goede foto nodig en eventueel ook DNA. In de meetprogramma’s worden dubbeltellingen en herhaalbezoeken uitgevoerd. In de transitie van de NDFF, is fraudebestrijding een aandachtspunt, met een focus op waarnemingen met het hoogste risico.
Lees meer over de transitie van de NDFF. -
Is het mogelijk om nulwaarnemingen in te voeren in de NDFF?
Het is mogelijk om de geregistreerde afwezigheid van soorten (‘niet gezien, wel gezocht’) in de NDFF op te slaan, mits voortkomend uit strenge (semi-)gestructureerde monitoring. Deze optie zal blijven bestaan en wordt verbeterd op gebied van gebruiksvriendelijkheid.
-
Kun je aangeven dat een waarneming niet meer bestaat?
Een waarneming is een registratie van een soort op plaats en tijd. Deze blijft geldig en dus bestaan. Voor het vastleggen van afwezigheid in de NDFF zie het antwoord op de vraag over nulwaarnemingen. Bij gestandaardiseerde monitoring kan een soort in een volgende meetronde verdwenen zijn (nulwaarneming).
-
Wanneer wordt een waarneming afgekeurd en wat betekent dat?
Als een waarneming wordt afgekeurd in het validatieproces, betekent dit dat er onvoldoende zekerheid of bewijs beschikbaar is (foto, geluidsfragment) om de waarneming beschikbaar te stellen in de NDFF. Er is onvoldoende zekerheid voor gebruik in bijvoorbeeld analyses of adviezen. Een waarneming die wordt afgekeurd, blijft wel zichtbaar in de waarnemingenlijst van degene die deze heeft ingevoerd.